Op initiatief van de minister van Huisvesting, Céline Fremault, heeft het Verenigd College van de Gemeenschappelijke Gemeenschapscomissie eind juni ingestemd met een subsidiëring van 80 000 euro ten gunste van de VZW Werk voor Sociale Wederaanpassing voor diens project « het verlaten van de gevangenis en toegang tot huisvesting ». Het globale jaarlijkse bedrag dat door de GGC aan dit innoverende project wordt toegekend bedraagt 130 000 euro.
Bij het verlaten van de gevangenis betreft een van de belangrijkste problematieken waar ex-gedetineerden mee te maken krijgen het gebrek aan huisvesting en het risico dakloos te worden. De toegang tot huisvesting is immers allesbehalve evident voor personen die in een gevangenismilieu zijn verbleven en niet over de materiële middelen beschikken die op de veeleisende huurmarkt nodig zijn.
Tot op heden werd er niet veel in het werk gesteld om de toegang tot huisvesting van ex-gedetineerden uit een van de drie penitentiaire instellingen in Brussel te vergemakkelijken. Na dit te hebben vastgesteld heeft minister Céline Fremault, bevoegd voor Maatschappelijk Welzijn en Justitieel Welzijnswerk, twee jaar geleden een project opgestart met als voornaamste doelstelling het begeleiden van ex-gedetineerden die het risico lopen dakloos te worden richting een woning van het type “Housing First”. Dit project wordt geleid door de vzw “Werk voor Sociale Wederaanpassing”, die gespecialiseerd is in sociaal werk met gevangenen in de gevangenissen zelf, maar die in dit kader ook sociale begeleiding buiten de gevangenismuren voorziet, namelijk binnen de woningen die door ex-gedetineerden worden bewoond.
Concreet gaat de vzw “Werk voor Sociale Wederaanpassing” de personen die in een situatie van dakloosheid verzeild dreigen te raken identificeren wanneer zij de gevangenis verlaten. De kennis inzake de individuele situaties van de gevangenissen waarover deze vzw beschikt is noodzakelijk en zijn ervaring op het vlak van sociale begeleiding in het gevangeniswezen is erg nuttig. Tegelijkertijd regelt de vzw overeenkomsten met de sociale verhuurkantoren of rechtstreeks met privé-eigenaars om over huurwoningen te kunnen beschikken. Het feit dat een begeleiding van de gedetineerden verzekerd wordt, is hier uiteraard een factor die de vertrouwensrelatie tussen de eigenaars en de huurders versterkt. Eens de ex-gedetineerde in de woning is ingetrokken zetten de vzw’s “Werk voor Sociale Wederaanpassing” en “Dispositifs Relais” hun multidisciplinair sociaal begeleidingswerk voort om ervoor te zorgen dat de ex-gedetineerde permanent in een huursituatie blijft en om het traject van sociale integratie te bevorderen.
Naast de partnerschappen met de sociale vastgoedkantoren en het verenigingsleven moesten er nog verdere stappen ondernomen worden om de toegang van de ex-gedetineerden tot een woning te vergemakkelijken. Ten eerste met de OCMW’s, om ervoor te zorgen dat in het geval van een gemeenschappelijke woning de sociale uitkeringen niet verminderd worden door statuut van samenwonende van de ex-gedetineerden. Ten tweede met de rechters van de Strafuitvoeringsrechtbank, opdat zij toelaten dat verschillende personen die onder het stelsel van voorwaardelijke invrijheidsstelling vallen of een elektronische enkelband dragen onder hetzelfde dak kunnen leven.
Het project, dat midden 2016 werd opgestart, heeft reeds voor 10 personen toegang tot huisvesting en sociale begeleiding mogelijk gemaakt. Dit cijfer moet natuurlijk nog naar omhoog. De ter beschikking gestelde middelen gaan aangepast worden in functie van de ontwikkeling van het project en de identificatie van de noden.
“Ex-gedetineerden worden vaak gestigmatiseerd en hebben het erg moeilijk om een huurcontract vast te krijgen. Als minister bevoegd voor Maatschappelijk Welzijn en Justitieel Welzijnswerk vind ik het belangrijk om dit project te ondersteunen, zodat ex-gedetineerden met een risico op dakloosheid begeleid kunnen worden naar een woning, toch een essentieel onderdeel om zich in alle waardigheid terug in de samenleving te kunnen integreren”, licht minister Céline Fremault toe.
